امام حسین (علیهالسلام) حتی ظهر روز عاشورا در میدان مبارزه و در برابر تیرهای دشمن هم نماز را رها نکرد.
حضرت ابراهیم (علیهالسلام) همسر و کودک خویش را در بیابانهای داغ مکه، که آن هنگام هیچ آب و گیاهی نداشت، مسکن داد و گفت:
خدایا، تا نماز به پا دارند.
انی اسکنت من ذریتی بواد غیر ذی زرع ربنا لیقیموا الصلاه.
پیشوایان معصوم ما، هنگام نماز، رنگ خود را میباختند و میفرمودند:
وقت ادای امانت الهی و حضور در پیشگاه و درگاه الهی است گرچه بعضی نماز را به طمع بهشت یا ترس از عذاب جهنم میخوانند، اما امیرالمؤمنین (علیهالسلام) نماز را نه برای تجارت یا سپری در مقابل آتش، بلکه بخاطر شایستگی خدا برای عبادت، انجام میدهد.
نماز سبب آمرزش گناهان و زدودن آثار لغزشهاست. قرآن، پس از دستور به نماز، میفرماید
ان الحسنات یذهبن السیئات.
ارزشگذاری به نماز، نشانه ایمان به خداست و بی اعتنایی، دلیل ضعف عشق و علاقه به معنویات است
امام علیعلیهالسلام میفرماید:
«ان اسرق الناس من سرق صلاته»
سارقترین و دزدترین افراد، آنانند که از نمازشان بکاهند و بدزدند.
و نیز فرمودهاند: کسی که نماز را سبک شمرد، خداوند برکت و بهره و خیر را از عمر و مال او بر میدارد، پاداش کارهای او را از بین میرود و دعاهایش مستجاب نمیشود و هنگام مرگ با احساس گرسنگی و تشنگی و ذلت مخصوصی از دنیا میرود. در برزخ، شکنجه و ظلمت و فشار میچشد و در قیامت حساب سختی از او کشیده میشود.
از پیامبر اکرم صلی اللهعلیهوآلهوسلم نقل شده است که همینکه انسان در نماز به غیر خدا توجه میکند و خداوند به او میفرماید:
«الی من تقصد؟ ارتاغیری ترید؟ و رقیباً سوای تطلب جواد اخلای تبغی؟»
«به که توجه میکنی؟ آیا پروردگاری غیر از من سراغ داری؟ آیا مراقبی جز من در کار است؟ آیا به بخشندهای غیر از من دل بستهای؟ بخشندهترین کس منم... اگر توجه به من داشته باشی، من و فرشتگانم به تو توجه داریم.
پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمود:
آنکه نماز خود را تباه نسازد در قیامت در کنار قارون و هامان خواهد بود وای بر کسی که از نماز خود مواظبت نکند.
اگر کسی را ببینید که قطعهای الماس یا گوهر شبچراغ در دست دارد و آن را بالا و پایین میاندازد و با آن بازی میکند نسبت به او چه فکر میکنید؟ جز اینکه بگویند او یا ارزش این گوهر گرانبها را نمیداند و یا دیوانه است؟
حال اگر کسی نسبت به مهمترین عبادت اسلامی که «نور چشم» پیامبر است بی توجهی کرد و قدر آنرا نداشت، درباره او چه قضاوتی باید کرد؟
حضرت امیرعلیهالسلام درباره چنین فردی میفرمایند:
«سهلانگاری مرد در بجاآوردن نماز از سستی ایمان است»
برپایی فریضههای دینی به صورت دسته جمعی، غیر از پاداشهای فراوانی که یاد شده، در زندگی فردی و اجتماعی امت مسلمان نیز، آثار مثبت و فراوانی دارد، که به برخی از آنها اشاره میشود.
آثار معنوی
بزرگترین اثر معنوی نماز جماعت، همان پاداش الهی است که گفته شده است
شبی امام علی علیهالسلام تا سحر به عبادت مشغول بود. چون صبح شده نماز صبح را به تنهایی خواند و استراحت کرد.
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم که آن حضرت را در جماعت صبح ندید و به خانه او رفت.
حضرت فاطمه (سلاماللهعلیها) از شب زندهداری علی (علیهالسلام) و عذر او از نیامدن به مسجد سخن گفت.
پیامبر فرمود: پاداشی که بخاطر شرکت نکردن در نماز جماعت صبح، از دست علی علیهالسلام رفت و بیش از پاداش عبادت تمام شب است.
آثار اجتماعی
نماز جماعت و مقدمه وحدت صفوف و نزدیکی دلها و تقویت کننده روح اخوت و برادری است.
نماز جماعت، بهترین، بیشترین و پاکترین اجتماعات دنیاست و نوعی بازدید و آگاهی از مشکلات و نیازهای یکدیگر و زمینهساز تعاون اجتماعی بین آحاد مسلمین است.
آثار سیاسی
نماز جماعت، نشاندهنده قدرت مسلمین و الفت دلها و انسجام صفوف است.
تفرقهها را میزداید و بیم در دل دشمنان میافکند. منافقان را مأیوس میسازد و خار چشم بدخواهان است
نماز جماعت نمایش حضور در صحنه و پیوند امام و امت است.
آثار اخلاقی و تربیتی
در نماز جماعت، افراد در یک صف قرار میگیرند و امتیازات موهوم صنفی و نژادی و زبانی و مالی و... کنار میرود و صفا و صمیمیت و نوعدوستی در دلها زنده میشود و مؤمنان، با دیدار یکدیگر در صف عبادت و احساس دلگرمی و قدرت و امید میکنند.
نماز جماعت، عامل نظم و انضباط و صف بندی و وقتشناسی است. روحیه فردگرایی و انزوا و گوشهگیری را از بین میبرد و نوعی مبارزه با غرور و خودخواهی را در بر دارد.
به خاطر اینهمه آثار است که به نماز جماعت اینقدر توصیه شده است و حتی نابینایی وقتی از حضور پیامبر اکرمصلیاللهعلیهوآلهوسلم اجازه خواست که به مسجد نیاید و آن حضرت فرمود: از خانه تا مسجد ریسمانی ببند و به کمک آن، خود را به نماز جماعت برسان. از طرف دیگر، برخورد شدید نسبت به کسانی که به نماز جماعت اهمیت نمیدهند و نشان دیگری بر اهمیت و سازندگی آن است. در حدیث است که به چنان کسان همسر ندهید. و معرف آنان نشوید.
مراسم هفتگی اجتماعی مسلمین، «نماز جمعه» جایگاه والایی دارد و نه تنها یک عبادت، بلکه مظهر وحدت مسلمین و شکوه و عظمت اسلام است و آگاهی پیروان قرآن را بالا میبرد و نماز عبادی، سیاسی محسوب میگردد.
پبامبر اکرم صلاللهعلیهوآلهوسلم نماز جمعه را «حج مساکین » دانسته و آنرا «موجب آمرزش گناهان » شمرده است امام کاظم علیهالسلام از روز پنجشنبه خود را آماده نماز جمعه میکردند.
امام علی علیهالسلام میفرمایند:
«چنانچه غذا و دوایی سبب ضعف در شما میشود از خوردن آن قبل از نماز جمعه خودداری کنید تا مبادا از شرکت در نماز جمعه محروم شوید.» و «کسانی زودتر به بهشت میروند که زودتر در نماز جمعه حاضر شوند.»
امام خمینی قدسسرهالشریف در این باره میفرماید:
«در نماز جمعه، که نمایشی از قدرت سیاسی و اجتماعی اسلام است و باید هر چه با شکوهتر و پرمحتواتر اقامه شود.... ملت عظیم و عزیز با شرکت خود، باید این سنگر اسلامی را هر چه عظیمتر و بلندپایه تر، حفظ نماید، تا به برکت آن و توطئههای خائنان و دسیسههای مفسدان خنثی شود.»
امام صادق علیهالسلام میفرماید:
یاران پیامبر، از روز پنجشنبه برای جمعه آماده میشدند چرا که جمعه (به خاطر کارهایی که دارد) وقت تنگ است.
خدا رابرای خدابخوانیم
«می گویند:سلطان محمود غزنوی برای آزمایش درباریانش که چقدر به او وفادارند،کاروانی به راه انداخت وصندوق جواهری را برشتری نهاد اما در آنرا قفل نکرد. در مسیر راه به دره ای رسیدند او شتر را رَم داد،صندق برگشت وجواهرات به درّه سرازیر شد.سلطان گفت:هر کس هر جواهری به دستش رسیداز آنِ اوباشد،اطرافیان شاه را رها کردند وبه سراغ جمع کردن دُرّوگوهر رفتند.در این میان دید که ایاز جواهرات را رها کرده وبه دنبال سلطان آمده است. از او پرسید تو چرا به سراغ جواهرات نرفتی؟
ایاز در جواب گفت:
مــنم در قــــفـــای تو می تاخــــــــتم زخــــدمت به نـــعمت نپرداخــــتم
آنگاه مولوی از این داستان نتیجه گیری کرده ومی گوید:
گر از دوست چشمت به احسان اوست تو در بند خویشی نه در بند دوسـت
خـــــــــلاف طــــــریقت بود کـــا ولیا تـــمنّاکــــنند از خـــدا جــز خــــــدا
قرآن از کسانی که خدا را به خاطر خود می خوانندو فقط در مشکلات به سراغ او می روند ودرغیر آنخدا را فراموش ویا حتی انکار می کنند، به شدّت انتقاد کرده است:«فاذا رکبوافی الفلک دعواالله مخلصین له الدین فلما نجاهم الی البر اذاهم یشرکون »[1]
هر گاه بر کشتی سوار ودر آستانه ی غرق شدن قرار گیرند،با اخلاص خدا را می خوانند،اما همین که به خشکی پا گذاشتند ونجات یافتند مشرک می شوند.»[2]
منابع ومآخذ
منابع فارسی:
1-شهید ثانی ،اسرار الصلوة (اسرارنماز) مهدی پور علی اکبر،رسالت،1375
2-نعیم آبادی، غلامعلی ،نماز زیباترین الگوی پرستش،ستاد اقامه نماز،1 138
3-راشدی،حسن،نمازشناسی ،ستاداقامه نماز،1378
4-قرائتی،محسن،تفسیر نماز،مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن،1381
منابع اینترنتی:
-www.yaranesabz.ir
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: